- Powiatowy Inspektorat Weterynarii
- Dostęp do informacji publicznej
Dostęp do informacji publicznej
Prawo do informacji publicznej jest jednym z podstawowych praw obywatelskich, gwarantującym transparentność działania organów władzy publicznej i innych podmiotów wykonujących zadania publiczne. Dzięki niemu każdy z nas ma możliwość kontrolowania, w jaki sposób zarządzane są wspólne zasoby i podejmowane są decyzje, które nas dotyczą.
Głównym aktem prawnym regulującym dostęp do informacji publicznej w Polsce jest ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. 2022 poz. 902 ze zm.).
Prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne, a także prawo dostępu do dokumentów wynikających z wykonywania zadań publicznych, jest również zagwarantowane w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., w art. 61.
Czym jest informacja publiczna?
Informacją publiczną jest każda informacja dotycząca spraw publicznych, w szczególności dotycząca działalności organów władzy publicznej. Obejmuje ona szeroki zakres danych, takich jak:
- Dane dotyczące działalności organów: statuty, regulaminy, struktury organizacyjne, kompetencje.
- Informacje o prowadzonych sprawach: rejestry, ewidencje, protokoły kontroli, wyniki przetargów.
- Informacje finansowe: budżety, sprawozdania finansowe, informacje o wydatkowaniu środków publicznych.
- Informacje o stanie mienia publicznego: wykazy nieruchomości, zasoby komunalne.
- Informacje o procedurach i decyzjach: kryteria podejmowania decyzji, wydane decyzje administracyjne.
Obowiązek udostępniania informacji publicznej spoczywa na tzw. podmiotach zobowiązanych. Są to między innymi:
- Organy władzy publicznej (np. Sejm, Senat, Prezydent, Rada Ministrów).
- Organy samorządu terytorialnego (np. urzędy gmin, miast, starostwa powiatowe, urzędy marszałkowskie).
- Organy administracji rządowej i samorządowej (np. ministerstwa, urzędy wojewódzkie).
- Jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego (np. szkoły, przedszkola, szpitale publiczne, domy kultury).
- Przedsiębiorstwa państwowe i komunalne.
- Inne podmioty wykonujące zadania publiczne lub dysponujące majątkiem publicznym.
Jak uzyskać informację publiczną?
Istnieją główne sposoby dostępu do informacji publicznej:
- Biuletyn Informacji Publicznej (BIP): Większość podmiotów zobowiązanych ma obowiązek prowadzenia własnego BIP-u, w którym publikowane są informacje w sposób uporządkowany i łatwo dostępny. Zawsze warto sprawdzić BIP danego urzędu lub instytucji w pierwszej kolejności.
- Udostępnianie na wniosek: Jeśli poszukiwana informacja nie jest dostępna w BIP-ie lub w inny sposób, możesz złożyć pisemny wniosek o jej udostępnienie. Wniosek nie wymaga uzasadnienia ani wykazywania interesu prawnego. Wniosek powinien zawierać Twoje dane kontaktowe oraz precyzyjny opis informacji, o którą wnioskujesz.
Terminy i opłaty
- Informacja publiczna powinna być udostępniona bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
- W szczególnie uzasadnionych przypadkach termin ten może zostać przedłużony do 2 miesięcy, o czym zostaniesz poinformowany.
- Dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny. Jedynie w sytuacji, gdy podmiot zobowiązany poniesie dodatkowe koszty związane ze sposobem udostępnienia informacji (np. kopiowanie dużej liczby dokumentów, wysyłka), może pobrać opłatę odpowiadającą tym kosztom. Zostaniesz o tym wcześniej poinformowany.